ANIMUS I ANIMA
jest archetypem w naszej nieświadomości, reprezentującym obraz płci przeciwnej. Do czasu gdy poszczególne elementy naszej nieświadomości nie są zróżnicowane i przyswojone przez świadomość, cała nieświadomość mężczyzny ma formę kobiecą a nieświadomość kobiety męską; nasza dusza posiada barwę płci przeciwnej. Nieświadomość treści naszej psyche stwarza kapryśnych mężczyzn i męskie, oderwane od własnych instynktów, kobiety.
Możemy rozróżnić wewnętrzne {marzenia senne, fantazje} i zewnętrzne {projekcja naszych nieświadomych treści na kogoś z zewnątrz } formy przejawiania się animus i animusa. Zazwyczaj osoba, z którą się wiążemy jest tą, która łatwo może przejąć projekcję naszej animus/anima. Stąd wynika jej atrakcyjność.
Mężczyzna w życiu skłonny jest do poligamii, dlatego jego anima pojawia się w formie pojedynczej kobiety, często łączącej w sobie najróżniejsze cechy charakteru. Kobieta, która w swoim życiu nastawiona jest na jednego mężczyznę, w obrazach nieświadomości wykazuje skłonności poligamiczne.
Rozpoznając naszą animus/anima uświadamiamy sobie to co w naszej podświadomości należy do płci przeciwnej, podobnie jak uświadomienie sobie naszego cienia, umożliwia poznanie nam ciemnej strony naszej psyche.
Ponieważ persona i animus/anima wzajemnie się kompensują, to im bardziej skostniała jest nasza persona tym bardziej w sposób archaiczny i mało zróżnicowany działa animus/anima.
Patrz: persona, projekcja.
APATIA
Utrata sensu życia jest często spotykanym przejawem apatii. Jest to specyficzny i dość powszechny typ neurozy, wywołany zachwianiem podstawowych wartości i dezorientacją psychiczną i duchową ludzi.
Inną przyczyną apatii może być nadmierne obniżenie poziomu energetycznego świadomości np. w wyniku jednostronnego trybu życia i wyparcia nazbyt dużej ilości treści psychicznych do podświadomości.
Ożywianie twórczych sił nieświadomości i wprowadzanie ich w świadome pole naszej psyche może stanowić próbę wyjścia ze stanu apatii.
ARCHETYPY
Trudna do uświadomienia struktura krystaliczna, wypełniająca naszą nieświadomość, określająca odziedziczony sposób zachowania psychicznego. Archetypy stanowią skarbiec typowych przeżyć i doświadczeń ludzi. We wszystkich kulturach, mitologiach, bajkach motywy archetypów są niezmienne i zawsze należały do treści i najcenniejszych dóbr wszystkich religii świata. W początkowej fazie rozwoju archetypy wypełniające naszą nieświadomość nie są jeszcze zróżnicowane i wypełnione żadną indywidualną treścią. Rozwój polega na oświetlaniu i różnicowaniu archetypów, przez nadawanie im cech osobistych. Integracja archetypów ze świadomością oznacza rozbudzenie do nowego życia, wyprowadzenie jednostki z samotności i włączenie jej w odwieczny proces kosmiczny. Twórczość artystyczna jak obrazy symboliczne, przenośnie językowe, rzeźby polega na ożywianiu archetypów zastygłych w nieświadomości.
Patrz: symbol, sztuka.
BEZSENNOŚĆ
Bezsenności prawie zawsze towarzyszą bogate i niezbyt przyjazne sny. Często jej źródłem jest podświadoma obawa przed przenikaniem treści nieświadomych do naszej świadomości.
CIEŃ
jest symbolem nieświadomości. W swojej wewnętrznej formie może być snem wyrażającym psychiczne cechy śniącego. W swojej zewnętrznej formie cień może być osobą z otoczenia, która staje się nosicielem projekcji naszych cech, wypartych do podświadomości. W ten to sposób często zwalamy winę na innych, żyjąc nadal w ciemnym świecie naszych złudzeń i neurozy. Należy uznać rzeczywistość cienia, nosiciela cech ukrytych w naszej podświadomości.
DUSZA
Wieloznaczny termin dusza nigdy nie został jasno zdefiniowany przez zachodnią myśl religijną, ale najogólniej zdaje się oznaczać istotę indywidualnej osobowości, trwałe istnienie, które jest mniej lub bardziej niezależne od fizycznego ciała i posiada zdolność przetrwania po jego śmierci. Duszę uznaje się za czynnik osobowościowy odróżniający daną jednostkę od innych. Przypuszcza się, że składa się ona z elementów świadomości, umysłu, charakteru i wszystkiego tego, co stanowi psychiczną, niematerialną stronę ludzkiej istoty.
EKSTRAWERTYK
nastawiony jest głównie na świat zewnętrzny i kieruje się uznawanymi normami społecznymi. Jednostronny ekstrawertyk może zagubić drogę do siebie, do swoich korzeni, stanowiących fundament każdego człowieka.
Patrz: rozwój
HIPNOZA
jest wykorzystywana w leczeniu poprzez oddziaływanie na naszą podświadomość. Wykorzystywana w leczeniu astmy, alergii, migreny, do znieczulania, leczenia z hazardu, palenia, chronicznych bólów, chorób skóry, jąkania, chorób nowotworowych, problemów seksualnych, przyspieszania procesów leczenia konwencjonalnego. Cechy dobrej hipnozy:
- powoduje głęboki relaks
- jest autohipnozą. Rola hipnotyzera ogranicza się do pomocy pacjentowi w osiągnięciu stanu hipnozy
- w stanie hipnozy pacjent jest świadomy, kontroluje proces i może z niego wyjść. Hipnoza jest stanem aktywnym, gdyż myśli pacjenta szukają źródła choroby
- terapia sprowadza się do rozpoznania przyczyn choroby, które mogą tkwić w podświadomości. Przyczynę choroby poszukuje sam pacjent, którego myśli kierowane są przez lekarza. Identyfikacja podświadomego konfliktu emocjonalnego usuwa źródło energii choroby
INTROWERTYK
jest zwrócony do swojego wnętrza, a jego zachowanie jest określone przez czynniki subiektywne. Dla introwertyka niebezpieczeństwo stanowi brak zrozumienia i przystosowania do świata zewnętrznego.
Patrz: rozwój
INTUICJA
- patrz narzędzia poznawcze
KOMPLEKS
Kompleks powstaje w wyniku traumy, czyli wstrząsu emocjonalnego powodującego oderwanie duchowe części osobowości. Treści psychiczne, które oderwały się od świadomości i wraz ze swoją energią zostały przeniesione (wyparte) do ciemnej sfery nieświadomości, mogą hamować lub popierać osiągnięcia świadome. Wdzierając się do świadomości kompleks działa jak obce ciało, przedstawiając sobą obraz zakłóconej sytuacji psychologicznej o silnym zabarwieniu emocjonalnym. Nie dając się pogodzić ze zwykłym stanem świadomości powoduje zakłócenia. Jest on elementem nieprzyswojonym, konfliktowym ale może być również bodźcem do większego wysiłku, otwierając nowe możliwości sukcesu.
Obecność kompleksu jego opis można ustalić metodą skojarzeń. Stwierdzono, że długość reakcji, brak odtworzenia itd. są określone przez stosunek słowa pobudzającego do kompleksu.
LIBIDO
Energia psychiczna, której przepływ wynika z naturalnej różnicy poziomów czyli samoregulującej funkcji przeciwieństw, np. świadomości i nieświadomości. W ten sposób gdy ogólny ładunek energetyczny świadomości maleje to nieświadomości rośnie. Konstruktywnym celem libido nie jest przekształcenie w przeciwieństwo, lecz zachowanie własnej wartości przy jednoczesnym uznaniu, integracji jej przeciwieństwa.
Nadmierne wypieranie świadomych treści do podświadomości powoduje, że przy opróżnieniu świadomości rozpada się para przeciwieństw. W ten sposób nadmiar energii gromadzi się w nieświadomości ożywiając jej treści, skąd neurozy i psychozy.
Progresja, będąca świadomym aktem celowej uwagi lub wysiłku psychicznego, dąży do przystosowania jednostki do warunków zewnętrznych.
Regresja ma miejsce gdy spiętrzone nieświadome treści, wypływają na powierzchnię. Regresje całkowite grożą cofnięciem się w rozwoju lub chorobą psychiczną. Pozytywną stroną regresji jest to, że sprzyja przystosowaniu się do naszego świata wewnętrznego. Formami regresji sprzyjającymi równowadze psychicznej są sny lub działania pod wpływem emocji.
MANDALA
Mandala, czyli "magiczne koło", jest symbolem jednoczenia, w naszej psychice, różnych par przeciwieństw. Pojawia się gdy w toku rozwoju strona wewnętrzna psychiki jest przeżywana na równi ze światem zewnętrznym. Może ukazać się podczas całego procesu rozwoju psychicznego i nie jest dowodem osiągnięcia końcowej fazy rozwoju.
Mandala, ze swoją matematyczną strukturą, jest odbiciem pierwotnego porządku w psychice. Zasadniczym jej kształtem jest koło lub wielokąt, zwykle kwadrat, symbolizujący całość, z zaakcentowanym centrum. Zadaniem mandali jest przekształcenie chaosu w kosmos. Aby ochronić podświadomość od wpływów zewnętrznych, obraz mandali zakreśla magiczną bruzdę dookoła centrum, czyli świętego kręgu wewnętrznej osobowości. Celem mandali jest zawsze połączenie różnych barw lub form w wyważoną organiczną całość.
Mandala należy do najstarszych religijnych symboli ludzkości. Symbolizuje całość i służy psychicznej samoregulacji. W środku mandali znajduje się zazwyczaj postać o najwyższej wartości religijnej, jak: Siwa czy Budda.
Do osiągnięcia psychicznej jedności dążyli kapłani, cierpliwie tworząc mandale z piasku, kamieni, kredy lub szkła.
Mandala może być również spontanicznym wytworem psychiki każdego człowieka.
MEDYTACJA
stan odpoczynku i wyciszenia pracy mózgu.
MYŚLENIE
- patrz narzędzia poznawcze
NARZĘDZIA POZNAWCZE:
myślenie, uczucie, intuicja i percepcja służą do uchwycenia i przetworzenia danych z zewnątrz i z wewnątrz. Myślenie i uczucie posługują się wartościowaniem, dlatego odgrywają podstawowa rolę. Każdego człowieka określa jedna, bardziej zróżnicowana, funkcja dominująca. Funkcje pomocnicze, słabiej uświadomione, działają infantylnie i impulsywnie. U neurotyków funkcja główna jest słabo rozwinięta, a na czoło wysuwa się funkcja, która z natury powinna pełnić pomocniczą rolę. Funkcje przyległe do siebie często występują w formach mieszanych.
NEUROZA
jest wymuszaniem równowagi w organizmie, której brak spowodował nadmiernie jednostronny tryb życia a tym samym zbyt jednostronne funkcjonowanie psychiki (np. nadmierne myślenie lub nadmierna uczuciowość, stereotypowe zachowanie, wynikające z wychowania). Bezpośrednią przyczyną tej choroby jest zbyt duże nagromadzenie energii w nieświadomości, spowodowane nadmiarem wypartych treści.
U osób dojrzałych psychicznie stan neurozy może stymulować rozwój, poprzez ułatwienie kontaktu z nieświadomością.
Patrz: libido, rozwój osobowości.
NIEŚWIADOMOŚĆ INDYWIDUALNA
Przechowujemy w niej specyficzne treści, wynikające z historii życia osoby. Tutaj wypieramy doznania, urazy i obrazy, niewygodne w realizacji bieżących potrzeb i świadomych celów. Powoduje to gromadzenie energii, libido w nieświadomości. Stąd później powstają projekcje, które są mechanizmem obronnym naszej psychiki. W przypadku wylewu nieświadomych treści do świadomości, następuje psychoza. Patrz: projekcja, neuroza.
NIEŚWIADOMOŚĆ ZBIOROWA
Najgłębsze treści nieświadomości stanowiące duchowe dziedzictwo rozwoju ludzkości, odziedziczone wraz z naszą strukturą mózgową. Są to reakcje na lęk, głód, relacje płci, postawa wobec śmierci.
PERCEPCJA
- patrz narzędzia poznawcze
PERSONA
Persona jest zwróconą na zewnątrz maską "ja", za pomocą której nawiązujemy kontakt ze światem zewnętrznym. Jest niezbędna do adekwatnego funkcjonowania w życiu codziennym. Stałe przystosowywanie persony do warunków zewnętrznych sprzyja zdrowiu psychicznemu. Jest to możliwe tylko wtedy gdy jesteśmy jej świadomi. Persona nie powinna się przekształcić w sztywną maskę, pod którą marnieje indywidualność. Ważne by była elastyczna i przepuszczalna, spełniająca rolę regulatora miedzy światem wewnętrznym i zewnętrznym .
PROJEKCJE
są mechanizmem obronnym naszej psychiki polegającym na umieszczeniu subiektywnych form naszego procesu psychicznego na przedmiocie zewnętrznym. Projekcją jest zauroczenie, może być miłość, obmawianie, oskarżanie.
ROZWÓJ OSOBOWOŚCI
- Towarzyszy mu żywy przepływ energii pomiędzy nieświadomością i świadomością. Ożywione, treści nieświadomości włączamy do świadomej części naszej psyche.
- To poznawanie, zrozumienie i przeżywanie funkcji i treści całej psychiki, czyli zbliżanie się do tego kim jesteśmy z natury.
- Jest również procesem oświecenia, rozwoju świadomości i światopoglądu. Rozwój światopoglądu to najlepsza droga pokonywania problemów. Na drodze oświecenia nie spychamy problemów do podświadomości lecz zmniejszamy, obserwując z innej perspektywy.
- Przebiega w samotności ponieważ wymaga wyodrębnienia się z grupy i powiedzenia TAK wewnętrznemu głosowi. Wyodrębniając się stajemy się jaźnią, naszą najbardziej wewnętrzną jednością.
- Przebiega w dwóch fazach: naturalnej, kiedy staramy się przystosować do świata zewnętrznego i kulturalnej: nastawionej na poszukiwanie ducha w głębi nieświadomości.
- Polega na przekształcaniu wszystkiego w swoje własne przeciwieństwo. Patrz: libido, jaźń.
RÓWNOWAGA WEWNĘTRZNA
Problemy życiowe i psychiczne pojawiają się gdy w naszej psychice nie ma równowagi, a nasze przystosowanie do życia, czyli stan wewnętrznego rozwoju, jest nazbyt jednostronne. W ten sposób na pewne aspekty życia jesteśmy nadmiernie uwrażliwieni, a innych nie rozumiemy, nie znamy, poruszamy się w nich na ślepo. Często też jednostronny rozwój powoduje, że w życiu niepotrzebnie idziemy na całość.
Konsekwencją jednostronnego rozwoju są: brak obiektywizmu, jednostronne oczekiwania, pukanie do niewłaściwych drzwi i niewłaściwe komunikowanie własnych potrzeb. Te nieadekwatne zachowania powodują porażki. W ten sposób doznajemy urazów psychicznych, nabawiamy się kompleksów, a problemy, których nie potrafimy zrealizować, spychamy do podświadomości. Nadmiar treści zepchniętych do podświadomości blokuje rozwój a często jest przyczyną nerwice, neurozy, etc...
Warto podkreślić, że neuroza zawsze dąży do czegoś pozytywnego. Jest ona podnietą do walki o całość osobową. Dzięki neurozie ludzie zostają wytrąceni z apatii, bardzo często wbrew ich własnemu lenistwu.
Dlatego nieraz można sztucznie wywołać neurozę by odblokować rozwój i zapobiec większym problemom w przyszłości. Może to nie być przyjemne gdyż neuroza prawie zawsze wywołuje niepokój ponieważ stanowi zakłócenie równowagi psychicznej.
Z neurozą walczymy poprzez aktywizowanie treści nieświadomych i przyswojenie ich świadomości. Służy temu kontemplacja własnych snów, kieliszek wina, obcowanie ze sztuka, rozwijanie intuicji.
Najwięcej kompleksów, ran nabawiamy się w dzieciństwie i młodości ponieważ z pełna ufnością i para w płucach idziemy do przodu. Pewna jednostronność postawy świadomej, w okresie wchodzenia w życie, jest nawet pożądana.
Dlatego nad wszystkim co powie psycholog, kolega, pani na przystanku powinniśmy się zastanawiać, by stymulować własny rozwój. Podejmując próbę zrozumienia oraz świadomego zaakceptowania postawy partnera rozwijamy podobną postawę w nas samych, ucząc się jednocześnie rozumieć bliźnich. Natomiast wszystko czego sobie nie uświadamiamy, rzutujemy na inne osoby i dopóki tych rzutowanych treści nie rozpoznamy w sobie, będziemy czynili z partnera kozła ofiarnego. Próba zrozumienia czyjegoś punktu widzenia ma zatem kluczowe znaczenie dla naszego rozwoju.
SNY
to regulująca funkcja nieświadomości, kompensacja, wyrównanie, sprostowanie świadomości, ładunek znaczeniowy skoncentrowany wyłącznie w nieświadomości. Rozchodzą się promieniście z centrum. Zatem centralne źródło snów najlepiej rozpoznać analizując grupę snów. Uświadomienie sobie źródła przerywa serię snów. Świadomość pozwala się wytresować, nieświadomość nie. Rzadkie są marzenia senne, których znaczenie jest zgodne ze świadomą orientacją śniącego.
Sny prospektywne - są nieświadomą antycypacją przyszłych wydarzeń, jakby wstępnym ćwiczeniem lub z góry nakreślonym planem.
Sny kompensacyjne - występują przy jednostronnej postawie świadomej, są wyrazem psychologicznego sterowania jednostki.
Fazy integracji treści nieświadomych:
1- obniżenie progu świadomości,
2 - treści nieświadome przenikają do snów, wizji, fantazji,
3 - dostrzeżenie ich i badanie w kontekście teraźniejszych i przeszłych sytuacji świadomości,
4 - przepracowanie i integracja treści nieświadomych.
SYMBOL
może być obrazem treści archetypu lub treści bardziej zindywidualizowanych, jak np. wspomnienie z dzieciństwa. Symbole są przekazywane z nieświadomości za pomocą objawienia lub intuicji. Obrazy symboliczne spełniają również rolę transformatora treści procesu psychicznego.
Patrz: archetyp
SZTUKA
Artysta w swojej twórczości, to znaczy w doborze motywów i środków wyrazu stale czerpie z głębi swojej nieświadomości. Twórcza siła sztuki polega na tym, ze dzieła artysty poruszają nieświadomość odbiorców, stymulując w ten sposób ich rozwój. Stąd wzruszenie często towarzyszące obcowaniu z pięknem.
TAI CHI
Wywodzi się z ćwiczeń ciała uprawianych przez Taoistów. Tradycyjna medycyna chińska uważa, że źródłem chorób jest blokada lub brak swobodnego i zrównoważonego przepływu energii w ciele człowieka. Ćwiczenia Tai chi utrzymują równowagę przepływającej energii. Symbolem Taoizmu jest t'ai c'hi t'u.
Patrz: Taoizm
TAO
Twórcą Taoizmu jest Lao-Tse (604-531 PNE). Poszukiwał on drogi, która złagodziła by skutki wojen feudalnych nękających ludzi. Rezultatem była książka, z 5000 słów, Tao-te-Ching. Taoizm początkowo był mieszaniną psychologii i filozofii życia, aż stał się w 440 roku naszej ery powszechną religią. Oprócz Buddyzmu i Konfucianismu Taoizm jest wielka religią Chińską, z liczbą ok. 20 mln wyznawców.
Tao może znaczyć: droga, znaczenie, Bóg. Jeśli pojmujemy tao jako metodę albo jako drogę, na której ma być zjednoczone to, co zostało rozdzielone, to jesteśmy najbliżsi psychologicznej treści tego pojęcia.
Patrz: Tai Chi.
UCZUCIE
- patrz narzędzia poznawcze
1 strona
Powrót
Napisz do nas
Szukaj
Spis treści
A :
Góra
