Na terenie Słowenii, zwłaszcza w jej południowo-zachodniej części licznie występują zjawiska krasowe: podziemne rzeki, groty i jaskinie (około 7000). Najsłynniejsza jest jaskinia Postojna ( Postojnska jama), wydrążona w skałach przez rzekę Pivkę, udostępniona zwiedzającym już na początku XIX wieku. Cały system jaskiniowy liczy blisko 20 km podziemnych sal i korytarzy. Trasę turystyczną o długości 5,5 km pokonuje się piechotą oraz kolejką elektryczną.

Mniej znane, lecz być może jeszcze bardziej polecenia są jaskinie Škocjanskie. Jaskinie w Škocjanie są znacznie naturalniejsze, "realniejsze" od położonej 13 km na północny wschód słynnej, przepięknej, nie mniej bogato ozdobionej przez naturę ale "bardziej skomercjalizowanej" Jaskini Postojna. Dla wielu turystów zwiedzanie grot jest największą atrakcją podróży do Słowenii - przypominającą lekturę "Wyprawy do wnętrza ziemi" Juliusza Verne'a.

Jaskinie Škocjańskie, o długości 6 km i głębokości 250 m, z ogromnym podziemnym kanionem, na którego dnie huczą rwące wody, zostały wyżłobione przez rzekę o niepretensjonalnej nazwie Rzeka (Reka), wypływającą spod najwyższej w tej części Słowenii góry Snežnik. Reka wpływa do jaskiń wąwozem pod wioską Škocjan (w języku włoskim San Canziano - czyli św. Kancjan), znika w Jeziorze Martwym (Mrtvo Jezero) i po 40 km - jako rzeka Timavo wypływa we Włoszech, gdzie uchodzi do Adriatyku.

Wejścia do grot znane były już ludom pierwotnym, którym służyły jako kryjówki lub miejsca składania ofiar bogom podziemnego świata. Wykorzystywano je jako schronienie również w burzliwych wiekach średnich. Poważne badania jaskiń rozpoczęto dopiero w połowie XIX w. i od tamtego czasu zaczęli przybywać pierwsi zwiedzający. Miejsce to - zdecydowanie niezasłużenie, ale dla zwiedzających i dla jaskiń szczęśliwie - nie stało się nigdy turystyczną Mekką na miarę Postojny.

W 1986 r. decyzją UNESCO Jaskinie Škocjańskie wpisano na Światową Listę Zabytków Przyrody, a następnie - jako pierwsze na świecie zostało objęte ochroną konwencji RAMSAR jako podziemny obszar wodny.

Wejście do Jaskiń znajduje się w wiosce Matavun oddalonej o 5 km na wschód od autostrady Lublana - Koper. Najbliższym miasteczkiem jest Divača (1750 mieszkańców), położone około 5 km na północny zachód. Punkt informacyjny przy recepcji czynny jest od 9.00 aż do wyjścia ostatniej grupy zwiedzających. W sklepiku obok są do nabycia przewodniki po okolicy oraz mapa jaskiń.

Autor: Katarzyna Kemus