Pałac na przestrzeni wieków był własnością wielu polskich rodów magnackich. Każdy właściciel pozostawił w Wilanowie swój ślad. W 1720 Wilanów został sprzedany przez Konstantego, najmłodszego z synów królewskich, hetmanowej wielkiej koronnej Elżbiecie z Lubomirskich Sieniawskiej. Za czasów Sieniawskich powstały boczne skrzydła pałacu.

Następnie Wilanów odziedziczyła jej córka Maria Zofia Czartoryska i córka Zofii, Izabela Lubomirska. Te czasy przyniosły kolejne zmiany w wystroju pałacu. Jego piękno z tamtego okresu utrwalił na swych płótnach sławny malarz widoków Warszawy Bernardo Bellotto Canaletto.

W późniejszym okresie Wilanów odziedziczyła Aleksandra Potocka. Jej mąż Stanisław Kostka Potocki (na portrecie obok) doceniając znaczenie edukacji społeczeństwa i kultywowania jego tradycji narodowej w dobie rozbiorów, otworzył w Wilanowie jedno z pierwszych w Polsce muzeów. Udostępnił szerokiej publiczności swoją kolekcję dzieł sztuki oraz apartamenty mieszkalne króla Jana III Sobieskiego. Wpisem dokonanym 5 sierpnia 1805 r. rozpoczął długą historię muzeum, które działa już 200 lat, w myśl słów uwiecznionych w pałacowej posadzce cunctis patet ingressus - wstęp wolny dla wszystkich.

Jego potomkowie: syn Aleksander i wnuk August kontynuowali działalność kolekcjonerską, muzealną oraz przekształcanie ogrodu w krajobrazowy park angielski, ozdobiony modnymi wówczas budowlami ogrodowymi. Władali oni królewskim Wilanowem do 1892 r. kiedy to Wilanów przeszedł w ręce ostatnich właścicieli, rodziny Branickich.

Autor: Katarzyna Kemus