Postawa to Twoje dominujące nastawienie wobec siebie i innych. To Twój preferowany sposób myślenia i działania. By móc harmonijnie współistnieć w środowisku, warto się zastanowić nad własna postawą. To ona tworzy jakość życia. Analizując cechy poniższych postaw spróbuj określić własną, unikając wydawania sądów na temat innych.

Uległość

Postawa uległa, ugrzeczniona, bierna, pokorna, bierze się z lęku wobec innych, z obawy utraty ich sympatii, z chęci uniknięcia konfliktów, z braku pewności siebie. Zasadą postępowania jest tu posłuszeństwo.

Rezultatem postawy uległej jest utrata szacunku otoczenia, lekceważenie, utrata poczucia własnej wartości, poczucie krzywdy, silny stres i wykorzystywanie przez innych.

Osoby uległe przybierają zazwyczaj postawę skuloną, pochyloną, nieśmiało uśmiechają się lub przybierają wyraz twarzy "przepraszam, że żyję". Ręce chowają za siebie, lub ciągle coś nimi nerwowo skubią. Na ogół unikają kontaktu wzrokowego i mają głos ściszony o prosząco - przepraszającym tonie.

Agresja

U podstaw postawy agresywnej leży poczucie wyższości, chęć zwrócenia na siebie uwagi, wyładowanie złości, chęć zmuszenia do uległości oraz brak umiejętności innego zachowania się. Rezultatem tej postawy są ostre konflikty z ludźmi, utrata sympatii otoczenia, ośmieszenie się, efekt odwrotny od zamierzonego.

Osoby agresywne mają zazwyczaj bardzo napięte mięśnie ciała, wykrzywioną twarz i nienaturalnie sztywną pozycję ciała. Często pokazują coś palcem, świdrują innych spojrzeniem, mówią podniesionym, przechodzącym w krzyk głosem ostrzegawczo - zakazująco - grożącym. Czasem na odwrót, bywają tak nienaturalnie spokojni, że wszystkich wokół przechodzą ciarki. Mówią wtedy cedząc słowa.

Manipulacja

U jej podstaw leży maskowanie uczuć i brak otwartości, chęć wygrania cudzym kosztem, nastawienie na wykorzystanie innych, traktowanie innych jak pionki w grze, w której są przewidziani do odstrzału, podejrzliwość, nieuczciwość, traktowanie ludzi jako głupszych. Rezultatem tej postawy jest złość i agresja otoczenia, narastanie konfliktów, wymierne straty innych ludzi, niechęć do kontaktów z osobą manipulującą, utrata zaufania.

Manipulatorom często zmienia się wyraz twarzy. Można zauważyć brak spójności między mową ciała, a słowami. Ta nieautentyczna mowa ciała jest charakterystyczna dla postawy manipulacyjnej.

Manipulatorzy mają na ogół ugrzeczniony, na zmianę z agresywnym sposób bycia, ale z treści tego co mówią wynika jednoznacznie, że uważają innych za gorszych od siebie. Chcą wygrać cudzym kosztem, udając, że wcale tego nie chcą.

Koncentracja na innych

Nadmierne zaangażowanie w życie drugiej osoby to obwinianie kogoś, zamartwianie się o niego, wyręczanie, chronienie, otaczanie przesadną opieką, ukrywanie jego błędów, lub po prostu poświęcanie mu zbyt dużej uwagi. Takiej osobie wydaje się, że inni jej potrzebują, co na ogół nie ma miejsca. Towarzyszy temu proporcjonalnie do stopnia koncentracji na tej osobie zaniedbywanie siebie, czyli ignorowanie własnych potrzeb.

Remedium to obejmować uwagą siebie, a nie innych. Wypowiadać prawdę o sobie i swoich odczuciach. Używać zdań, gdzie "ja" jest podmiotem. Nie starać się być odpowiedzialnym za wybory życiowe drugiej osoby. Poziom naszej dojrzałości emocjonalnej w relacji z istotnymi dla nas osobami, zależy od klarowności nas samych i tego jak zachowujemy się wobec ważnych dla nas spraw.

Wolna, niezależna, silna postawa

Postawa zrównoważona to chęć realizacji własnych celów życiowych, bez zakłamania. Całkowite wzięcie odpowiedzialności za swoje wybory życiowe, będąc pełnym szacunku i tolerancji wobec innych. Gotowość postawienia wyraźnej linii granicznej między sobą, a osobą manipulującą. To przyjazna stanowczość w wyrażaniu poglądów i obronie swoich praw, pozbawiona zarówno agresji jak i uległości. To również wyrażanie swoich uczuć, opinii, czy pragnień, niczego nie udając i nie oszukując.

By wzmocnić postawę własną staraj się dbać o swoje prawa, bez naruszania praw innych ludzi. Unikaj zarówno agresji jak i uległości. Dbając o własną niezależność pilnuj swojej równowagi na co dzień, poprzez przyjazną stanowczość w wyrażaniu poglądów i broniąc swoich praw.

Prawa

Mając tyle wpojonych słusznych i niesłusznych ograniczeń pamiętaj, że masz prawo (oczywiście traktując innych na równi z sobą) do tego by:

• Żyć jak pragniesz
• Być lepszym
• Nie być ideałem
• Mieć wiele zalet
• Wiedzieć najlepiej, co jest dla Ciebie dobre
• Zasługiwać na miłość, nawet gdy nie spełniasz cudzych oczekiwań
• Być dla siebie autorytetem
• Dzielić się tylko tym, czym chcesz
• Być wolnym człowiekiem, a nie niewolnikiem cudzych nieuzasadnionych wymagań
• Zawsze bez względu na okoliczności, czuć się wartościowym człowiekiem
• Być osobą, którą nie wszyscy muszą lubić
• Nie dawać sobą manipulować
• Troszczyć się o siebie, dbać o własne sprawy
• Być dumnym z własnej pracy
• Popełniać błędy
• Wyrażać własne uczucia, swoją spontaniczność
• Mieć i wyrażać własne zdanie
• Wierzyć w swoje możliwości
• Mówić nie, odmawiać, protestować (kiedy jest to potrzebne)
• Prosić o pomoc
• Czegoś nie wiedzieć, nie umieć, nie rozumieć, nie być osobą doskonałą
• Cieszyć się, wzruszać i smucić
• Lubić coś innego niż reszta
• Nie tłumaczyć się ze swojego życia i swoich wyborów
• Myśleć i postępować po swojemu
• Nie przejmować się za bardzo
• Być sobą, niczego nie udawać

Zachowując się w ten sposób dajesz ludziom do zrozumienia, że są równie ważni jak Ty. Taka postawa pozwala Ci zachować szacunek do siebie samego i jednocześnie powoduje wzrost szacunku innych. To dojrzałość społeczna. Tak postępując stajemy się bardziej skuteczni, budujemy zdrowsze relacje. W kontaktach społecznych czujemy się bardziej usatysfakcjonowani.

Dbając o własne prawa i zasady:

• Jesteśmy uważni odnośnie narzucanych nam norm społecznych.
• Mamy odwagę zachować własną indywidualność.
• Odważnie też przyznajemy się do błędów i pomyłek we własnym postępowaniu.
• Jesteśmy tolerancyjni wobec indywidualnych reakcji innych ludzi.
• Wolni od perfekcjonistycznego oceniania zachowania własnego oraz innych ludzi.
• Krytycznie odnosimy się do pochwał, perfekcjonizmu i rutyny, akceptujemy życie, aprobujemy wszystko co odbiega od jego schematów.



• Wyszukuję sobie taki rodzaj aktywności zawodowej, który zapewni mi jak najszersze pole manewru i możliwości dalszego rozwoju.
• Zawsze mam czas, by rozwijać własne zainteresowania i realizować własne pomysły.
• Spotykając się z ludźmi, zastanawiam się nad ich intencjami.
• Mam wysokie poczucie własnej wartości.
• Nie uciekam od odpowiedzialności za podejmowane decyzje.
• Aktywnie zdobywam to, na czym mi zależy.
• Uważam się za osobę wartościową.
• Lubię to co robię.
• Umiem podczas konfliktów znajdować konstruktywne rozwiązania.
• Lubię dyskutować.
• Doceniam wkład innych ludzi we wspólną pracę.
• Okazuję także szacunek ludziom, którzy nie zgadzają się ze mną.
• Zwykle przyjmuję odmowę lub protest bez złości.
• Zwykle uwzględniam to, czego chcą ludzie.
• Akceptuję siebie, to jest lubię, szanuję i wybaczam sobie.

Autor: Krzysztof Drupka