Twierdza w Modlinie Twierdza w Modlinie położona jest u zbiegu Wisły i Narwi, około 30 km na północny zachód od Warszawy. Twierdza Modlin jest jedną z największych i najlepiej zachowanych twierdz w Polsce i w Europie, porównać ja można jedynie z Twierdzą Verdun, o blisko 200 letniej historii.

Twierdza Modlin jest międzynarodowym pomnikiem architektury obronnej. Tworzy ją wielokrotnie rozbudowywany zespół umocnień, zawierający w sobie elementy fortyfikacji francuskiej, rosyjskiej i polskiej. Decyzję o budowie Twierdzy Modlin podjął cesarz Napoleon I, w czasie wojny francusko - prusko - rosyjskiej w latach 1806 - 1807. Plany wykonał gen. Francis de Chasseloup. Chrzest bojowy, jeszcze nieukończona twierdza, przeszła w 1813 roku, kiedy to w pościgu za Napoleonem na ziemie Księstwa Warszawskiego wkroczyły wojska rosyjskie. W 1831 roku Rosjanie na dobre zagościli w twierdzy modlińskiej. W 1834 roku nazwa Modlin została zmieniona na Nowogieorgiewsk. Na przestrzeni lat, do wybuchu I Wojny Światowej, wojska rosyjskie gruntownie rozbudowały i unowocześniły twierdzę. W 1915 roku twierdzę zdobyły wojska niemieckie. Do listopada 1918 roku twierdza obsadzona była przez załogę niemiecką. W grudniu 1918 roku władzę w twierdzy, po upływie 87 lat, przejęło Wojsko Polskie.

Po napaści Niemiec hitlerowskich, od 13 września 1939 roku, przez 16 dni żołnierze polscy bronili, pod dowództwem gen. dywizji Wiktora Thommee, twierdzy w osamotnieniu, dając tym samym przykład wielkiego męstwa.
Twierdza kapituluje, głównie z powodu wyczerpania się amunicji, leków i żywności.
W obronie Modlina straciło życie ponad 2000 żołnierzy polskich. W dalszej fazie II wojny światowej, twierdza została wyzwolona przez wojska radzieckie 18 stycznia 1945r. Wkrótce potem polskie władze wojskowe przejęły twierdzę ponownie.

Na przestrzeni historii w Twierdzy stacjonowały na przemian armie czterech państw: Francji, Rosji, Niemiec i Polski. Twierdza była w swej historii czterokrotnie broniona: w 1813, 1831, 1915 i 1939 roku. W 1920 roku w oparciu o nią toczyły się walki polsko-bolszewickie. Obsadzały ją wojska polskie (Księstwa Warszawskiego, Królestwa Polskiego, wreszcie Rzeczypospolitej), francuskie (napoleońskie), saskie, wirtemberskie, rosyjskie i niemieckie (II i III Rzeszy). Potocznie nazwą "Twierdza Modlin" określa się jedynie część centralną Twierdzy, tworzącą dzielnicę Modlin-Twierdza Nowego Dworu Mazowieckiego, jednak faktycznie oznacza ona także forty wewnętrznego i zewnętrznego pierścienia, które zostały wzniesione w okresie od lat 80-tych XIX wieku do wybuchu I Wojny Światowej oraz towarzyszące im liczne zabytki z różnych okresów.

Autor: Krzysztof Drupka