# Gniazda

W Polsce bociany zakładają gniazda głównie na słupach elektroenergetycznych, budynkach, drzewach. Lokalizują je najchętniej na wysokości 10-20 m nad ziemią, w pobliżu zasobnych w pokarm żerowisk. Najwięcej bocianich gniazd w naszym kraju (około 60 % w 2004 roku) znajduje się na słupach elektroenergetycznych. 10 lat wcześniej odsetek tak zlokalizowanych gniazd wynosił ok. 36%. Podobną tendencję w przenoszeniu się bocianów na słupy można zaobserwować również w innych europejskich krajach (np. na Węgrzech ok. 80 % gniazd znajduje się na słupach, na Słowacji - ok. 75%).

# Pożywienie

Bocian biały jest mało wyspecjalizowanym drapieżnikiem, polującym na wszystkie stworzenia, które jest w stanie połknąć. Żerowiska bocianów w Polsce to przede wszystkim tereny podmokłe. Należą do nich wilgotne łąki, pastwiska, płytkie zbiorniki wodne, obrzeża stawów i rzek. Są to miejsca zasobne w pokarm przez cały sezon, nawet w ciągu szczególnie suchego roku. Okresowo ptaki korzystają również z użytkowanych przez człowieka pól uprawnych.

# Podróże

Bociany zimują w południowej Afryce. Drogę długości 8 000 kilometrów przebywają w ciągu czterech miesięcy, pokonując dziennie maksymalnie 200 kilometrów. Podczas lotu wiosłującego bocian wykonuje prawie dwa uderzenia skrzydłami w czasie jednej sekundy. Po drodze grozi im wiele niebezpieczeństw: niesprzyjająca pogoda, drapieżniki, myśliwi, zniszczone przez człowieka siedliska, które były dla ptaków miejscem odpoczynku i żerowania w drodze na zimowiska.

# Wierzenia

Wśród bardzo wielu ludów z różnych rejonów Europy bocian był uważany za ptaka przynoszącego szczęście, pomyślność w rodzinie, dobry urodzaj itp. Holenderska nazwa bociana - ooievaar - pochodzi od staroniemieckiego odobero - przynoszący szczęście (ode - szczęście, baren - dawać).

Istnieje przekonanie, że obecność bociana na dachu budynku chroni od uderzenia pioruna (bocian w dawnej Germanii był ptakiem Tora, bóstwa którego atrybutem były pioruny).

Powiadano, że bocian może zemścić się za doznaną krzywdę, przynosząc do ludzkiego obejścia żywą żmiję, co jest prawdopodobne, bo żywi się także wężami, albo wzniecając ogień. Z drugiej strony, w średniowiecznych miastach Europy Zachodniej bocianie gniazdo miało chronić dom przed pożarem.

Autor: Krzysztof Drupka